Ondersteun de paradijselijke rust! Tip van dr. Anneke van der plaats

De zogenaamde “apathische” mensen met dementie. 

Er zijn mensen met dementie die bijna de hele dag staren en vrijwel bewegingsloos zijn. Ze “zitten te zitten”. Maar, heel bijzonder: ze geven zelf aan dat ze niets aan hun hoofd hebben, geen gepieker en de tijd vliegt. Hun spieren zijn ontspannen. Hun hersenen zijn dus in een soort meditatie-toestand zoals de ZEN boeddhisten dit doen. Dit is iets waar wij voor op cursus moeten om dat een uurtje vol te houden. Daarom noem ik deze mensen de zen-dementerenden. Een neurologe die dit kreeg na een beroerte omschrijft deze toestand als paradijselijk. 
 
Als ze gestoord worden door bewegingsprikkels uit de omgeving doen ze hun ogen dicht. Het lijkt alsof ze slapen maar ze slapen niet. Ze zijn helder in hun hoofd. Verzorgenden, maar ook familie, maken zich vaak ongerust over dit niets doen en vinden dat de dementerende actiever moet worden. Echter, voor hen kunnen activiteiten vreselijk, of zelfs een kwelling zijn. Zij hebben baat bij een stille omgeving met rustige muziek.
 
De term “apathisch” is dus eigenlijk een foute benaming. We doen er verkeerd aan om hen naar dagcentra of activiteiten te brengen. We zullen deze meditatie-toestand accepteren en waarderen. Het is de mooiste staat van zijn. Hoeveel Boeddhistische monniken oefenen hun hele leven om in deze serene toestand te geraken? En sommige hersen-patiënten krijgen dit er zomaar bij! En wij ze maar activeren, vragen, verplaatsen en in actieve ruimtes zetten!

Wat ze wél fijn vinden is, om twee/drie keer per dag een gesprekje te hebben, een spelletje te doen of bij een activiteit betrokken te worden. Bijvoorbeeld tijdens de maaltijden zijn ze heel helder en ze eten smakelijk.
Daarna is het echter weer tijd voor de ZEN!


Opgetekend door Jacqueline Rempt tijdens een interview met dr. Anneke van der Plaats

Dr. Anneke van der Plaats is sociaal geriater en co-auteur van:
De wondere wereld van dementie
Het demente brein. Omgaan met probleemgedrag.
De dag door met dementie
Meer kwaliteit van leven. Integratieve persoonsgerichte dementiezorg.