Momentaan boeken - speciaal voor mensen die leven in het moment

Wat kan mevrouw nog wel?

Mevrouw C. heeft de ziekte van Alzheimer. Dit betekent dat haar hersenfunctie achteruit gaat. Zij vergeet veel, herhaalt wat zij zegt en kan zich minder goed concentreren. Zelfstandig boodschappen doen is niet meer mogelijk. Een kopje koffie zetten behoort tot het verleden. Wat kan mevrouw C. nog wel? Lezen.

Lezen

Het valt op dat mevrouw C. nog beschikt over een heel behoorlijke leesvaardigheid. Waarom is dat niet eerder opgemerkt? Omdat de krant voor haar ontoegankelijk is geworden. In een tijdschrift bekijkt zij alleen de foto’s. Een boek houdt zij snel voor gezien: veel te veel letters waardoor zij de draad kwijtraakt. En toch.

Mevrouw C. leest soms hardop de titels van artikelen. Of straatnaamborden. De belettering op een vrachtauto. Het lijkt alsof haar ogen hongerig op zoek zijn naar woorden om te lezen. Eenvoudig. Begrijpelijk. Overzichtelijk.

Het is vaak verrassend wat iemand met dementie nog kan lezen, als die over het juiste boek beschikt. Het lezen roept herinneringen op en brengt gedachten voort. Met een geschikt boek vinden mensen met dementie hun leesplezier terug. Elk tekstgedeelte is opzichzelfstaand te lezen en te begrijpen.

Bij de meeste mensen met dementie zijn nog voldoende structuren in de hersenen aanwezig die leesplezier mogelijk maken. Tot ver in hun ziekteproces. Wat ontbreekt zijn geschikte boeken. Hoog tijd dat daarin verandering komt.

Momentaan boeken

Lezers met dementie hebben behoefte aan boeken die geen aanspraak maken op hun geheugen. De verhaallijn is van ondergeschikt belang. Deze boeken noemen wij momentaan.

Een lezer met dementie leeft in het moment. Wat gebeurt, is snel vergeten. Wat komt, is niet te overzien. Het nu. Dat is wat telt. Het leesplezier is gebaseerd op herkenning en herinnering. Met het prettige gevoel zelfredzaam te zijn en mee te doen in de samenleving. De teksten nodigen uit tot een gesprek en stimuleren het contact met anderen.

Momentaan boeken zijn geschreven in korte zinnen en eenvoudige woorden. Weinig tekst per pagina. De opmaak is eenvoudig en de inhoud vriendelijk
van karakter. De schrijver gaat clichés en kinderlijk taalgebruik uit de weg. De teksten zijn origineel en met een vleugje humor geschreven.

Boeken met het predicaat momentaan voorzien in een behoefte. Mensen met dementie vragen niet zelf om deze boeken. De leesbehoefte van mensen met dementie is echter niet te onderschatten. Lezen is een waardevolle bron van stimulatie en verbinding. Het verrijkt hun leven. Zij ervaren een waardevolle ondersteuning op hun levensweg met deze complexe aandoening. Een welkome aanvulling dus bij mensen thuis, bij dagbesteding en in zorginstellingen.

Rebekka Mlinar
Uitgeverij Dagelyks

Verschenen titels:

Zeestrand van Alledag
Het platte land van Alledag
De Kinderen van Alledag