Alzheimer is om te lachen

‘Het is een eerbetoon aan mijn overleden man’

Bron: Artikel in Stadskrant Veghel 

Wilma van de Laar heeft een boek geschreven over het leven met Alzheimer. Haar man Jan kreeg met de ziekte te maken. Wilma’s leven veranderde er drastisch door.

"In 2011 kreeg mijn man de diagnose Alzheimer. Een hersenscan toonde dat duidelijk aan. Het geheugenverlies was toen al een hele tijd door mij, maar ook door onze huisarts opgemerkt. Toen de specialist het dan benoemde en vervolgens aan mijn man vroeg, wat hij daarvan vond, antwoordde mijn man: ‘Daar ben ik dan mooi klaar mee.’ Dat is de enige keer dat hij zelf iets over zijn ziekte heeft gezegd. Nooit heeft hij laten merken dat hij verdriet had over zijn mentale aftakeling. Hij heeft het ongelooflijk optimistisch ondergaan. Bijna tien jaar lang woonde hij nog thuis, functioneerde goed, was fysiek sterk en heel sportief. Toen het spook in zijn hoofd de regie echt over ging nemen, het was toen januari 2020, werd mijn man opgenomen in een verpleeghuis. En ook daar was hij een echte vrolijkerd. In 2016 ben ik begonnen met het beschrijven van ons leven met Alzheimer. Sinds die tijd is zijn leven gaandeweg veranderd. Van een beetje ondersteuning naar totale afhankelijkheid. Je hoort zoveel schrijnende verhalen over Alzheimer, maar het is niet allemaal donker gekleurd. Er zijn ook veel mooie, liefdevolle en ja, ook grappige momenten. Je mag, nee je moét ook durven lachen!"

Het boek

Zo begint het boek dat Wilma van de Laar schreef over haar inmiddels overleden man Jan van de Laar. Onder een pseudoniem schreef ze maandelijks columns voor het seniorenmagazine van KBO Brabant. Ze heeft al deze columns over dingen die ze meemaakte of haar bezighielden gebundeld en uitgebracht in een boek. Dit keer onder haar eigen naam. “Het is een eerbetoon aan Jan. Een monument”, vertelt Wilma trots. Haar man overleed op 23 januari 2021. De laatste maanden woonde Jan in verpleeghuis Van Haarenstaete in Mariaheide. “Jan heeft tien jaar moeten dealen met Alzheimer. Ik heb enorm veel respect voor de manier waarop hij dat gedaan heeft. Jan stond op en ging slapen met een lach. Anderzijds wil ik mensen die te maken krijgen met Alzheimer meegeven dat het niet alleen maar ellende is. Het is een boek met een lach en een traan. Natuurlijk is het emotioneel, maar ik heb geprobeerd ook de leuke dingen te benoemen. Er zijn genoeg leuke dingen die je kan doen. Daar word je als mens rijker van en het helpt je de moed erin te houden. Als je de mooie momenten niet koestert, trek je het niet.”

Tennissen zonder racket

In het boek staan verschillende anekdotes en dingen die Wilma en Jan hebben meegemaakt. Van een weekendje weg naar Maastricht inclusief concert van André Rieu tot Jans fietstochten naar Blauw Geel en zijn ouderlijk huis. Twee plekken waar hij vroeger veel te vinden was, maar nu eigenlijk niks meer te zoeken had. “Hoe ik dat weet? Jan had een GPS-spotter. Dus we konden bijna altijd zien wat hij uitspookte”, glimlacht Wilma.
‘Het is een boek met een lach en een traan’, aldus Wilma
Alleen soms wist Jan de dans te ontspringen. Zoals die ene keer toen hij wist te ontsnappen uit de gesloten logeerafdeling van een verpleeginrichting. “Je kan daar alleen in en uit met een code. Vermoedelijk is Jan achter een paar bezoekers aangelopen. Hij had er altijd goed de pas in en toverde dan een grote glimlach op z’n gezicht. Ze hebben gedacht dat Jan ook op bezoek was. Halverwege Mariaheide kwam de partner van mijn nichtje hem tegen. Hij liep drijfnat, het regende pijpenstelen, door het gras. Ze hebben hem bij mij thuis afgezet. Je kan dan gaan zitten huilen of er samen om lachen. Wij kozen voor het laatste.”
Ook tennissen met Jan was een hele belevenis. “Hij wist niks meer van de puntentelling en hij heeft wel eens geprobeerd ballen terug te slaan zonder racket. Dan maakte hij de slagbeweging, maar bleek zijn racket nog bij het bankje te staan. Daar konden ze allemaal om lachen. Dat is belangrijk. De reden is verdrietig, maar het is goed om ermee te lachen. Anders krijg je zo’n gespannen sfeer.”

Glaasje Dreft

Op een gegeven moment kon Jan niet meer thuis blijven wonen. “Ik heb het zo lang mogelijk proberen uit te stellen en dat is, samen met familie en kennissen, gelukt. Maar toen Jan hulp nodig had om aangekleed en gedoucht te worden, werd het zo moeilijk dat ik het niet meer alleen kon. Hij ging zich daar ook tegen verzetten. Er was specialistische zorg nodig en toen hebben we moeten kiezen voor opname.” Vlak daarvoor kwam Jan al eens aanzetten met een glaasje Dreft in plaats van limonade. “Ik zag het gelukkig op tijd, want anders had hij het opgedronken. Bizar hè hoever weg je kan zijn. Het fijne voor mij en onze familie is dat Jan altijd zo goedlachs is gebleven. Hij had zelden slechte zin.” Wilma wilde graag een positief boek schrijven. “Het is heel waardevol om iemand met Alzheimer nog fijne momenten te bezorgen. Dat heb ik geprobeerd op te schrijven”, besluit ze.